Podstawa prawna do ubezpieczalni

ziemniak · Wysłany: 2010-11-15, 10:44

Cytat:

Tekst zaporzyczony z www.civicklub.pl napisany przez użytkownika dark

Drodzy forumowicze!

Jestem prawnikiem zajmującym się między innymi walką z wszelakiej maści ubezpieczalniami. Pracuje w kancelarii prawnej „OMEGA”, która jest siecią kancelarii,dlatego możemy działać na terenie całej Polski. Swoją drogą dzięki ubezpieczalniom mam sporo pracy. Ale do rzeczy. Ubezpieczalnie na polskim rynku robią, co chcą:
- zaniżają wysokość naprawy auta,
- wartość auta przy szkodach całkowitych
- wysokość odszkodowania za uszkodzenie ciała i rozstaj zdrowia

Z badań wynika, że co tylko jedna osoba na 10 odwołuje się od decyzji ubezpieczalni, a 1/20 skutecznie walczy o swoje prawa. Pewnie niewielu z Was wie, że oprócz odszkodowania związanego z kosztami naprawy auta należy sie Wam również odszkodowanie za utratę wartości handlowej pojazdu jak i odszkodowanie za uszkodzenie ciała i rozstrój zdrowia, zadośćuczynienie za doznane cierpienie.
Stworzyłem poradnik, który mam nadzieje, że pomoże osobom poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych.

SPIS TREŚCI:
1. KOSZTORYS NAPRAWY AUTA
2. UTRATA WARTOŚCI POJAZDU
3. ODSZKODOWANIE ZA USZKODZENIE CIAŁA I ROZSTRÓJ ZDROWIA

1.NALICZANIE RZECZYWISTYCH KOSZTÓW NAPRAWY AUTA

1) PODATEK VAT MUSI ZOSTAĆ NALICZONY

Zgodnie z wyrokiem SN- uchwała z 15.11.2001, III CZP 68/01, odszkodowanie za szkodę poniesioną w wyniku uszkodzenia pojazdu mechanicznego, należącego do poszkodowanego nie będącego podatnikiem podatku VAT, ustalone według cen części i usług koniecznych do wykonania naprawy pojazdu, obejmuje mieszczący się w tych cenach podatek VAT.

2) PRZYSŁUGUJĄ ORGINALNE CZĘŚCI

Prawo jak i orzecznictwo sądów mówi jednoznacznie: istnieje obowiązek przywrócenia stanu czyli wymienienie części uszkodzonych na nowe i oryginalne wg art. 5 KC, art. 363§1 i art. 354 §1 KC UBEZPIECZALNIA nie może narzucać zamiany uszkodzonych elementów na nieoryginalne przez uwzględnianie amortyzacji , a tym samym licząc koszta części zamiennych po cenach części nieoryginalnych:

" potrącanie amortyzacji części może naruszać zasadę pełnego odszkodowania takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy (sygn. III CZP 91/05) oraz Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów,

" Stosowanie przy szacowaniu szkody wartości części zamiennych o porównywalnej jakości narusza zasadę pełnego odszkodowania takie stanowisko zajął Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów”.

Często ubezpieczalnie zabezpieczają się przed uwzględniam części oryginalnych, mówiąc, że wartość pojazdu wzrośnie lub, że wypłacą odszkodowanie z uwzględnieniem części oryginalnych tylko wówczas jak poszkodowany przedstawi rachunki za części. W oby przypadkach dochodzi do przekroczenia prawa, ponieważ wymiana części uszkodzonych, ale oryginalnych na nowe i oryginalne nie wpływa na wartość auta.
Od poszkodowanego zależy czy samochód będzie naprawiane przez:
- ASO
- na podstawie kosztorysu
- na podstawie rachunków

We wszystkich wymienionych wyżej przypadkach przy sporządzaniu kosztów naprawy należy brać ceny części oryginalnych. Poszkodowanemu należy się odszkodowanie za uszkodzenie auta i tylko od niego zależy czy naprawi auto czy nie art. 363 kc

4) CENY ZA USŁUGĘ LAKIEROWANIA I BLACHARKI MAJĄ BYĆ CENAMI ŚREDNIMI

Ubezpieczalnie często zaniżają ceny robocizny, malowania – mają być ceny średnie, dłużnik musi współpracować z wierzycielem (poszkodowany z ubezpieczalnia), dlatego przyjmuje się kompromis w wyniku, którego ceny naprawy (robocizny) są uśrednione.
Najskuteczniejszą drogą do zmuszenia ubezpieczalni do wypłacenia należnego odszkodowania jest sporządzenie kosztorysu naprawy auta przez niezależnego rzeczoznawcę (WWW.rzeczoznawcy.pl)– (rewelacyjnie jak to będzie biegły sądowy), koszt takiej opinii wynosi około 200-300zł, ale warto bo w większości przypadków rzetelny kosztorys jest o 100% wyższy od tego sporządzonego przez ubezpieczalnie (zamiast 2500 jest 5000). Do takiej opinii należy dołączyć odwołanie z żądaniem wypłaty należnego odszkodowania.

2. UTRATA WARTOŚCI POJAZDU

Samochód powypadkowy ma, bowiem na rynku mniejszą wartość niż taki sam, ale bezwypadkowy. Niby oczywiste, ale rzadko zdarza się, że ktoś występuje do ubezpieczalni z takim roszczeniem. A cały wic polega właśnie na tym, że z roszczeniem o wypłatę odszkodowania z tytułu utraty wartości handlowej pojazdu trzeba samemu wystąpić! Nie zdarzyło mi się w mojej praktyce ani razu żeby którykolwiek z ubezpieczycieli dobrowolnie z własnej woli wypłacił taką należność.

Warunki:
1. Twój samochód nie mógł mieć wcześniejszych uszkodzeń powypadkowych.
2. Wartość kosztów naprawy powinna przewyższać 10% wartości samochodu. Ten warunek nie jest jednak bezwzględny, bowiem każdy przypadek trzeba badać indywidualnie. W praktyce warunek ten nie musi być spełniony w przypadku samochodów w miarę nowych o dużej wartości.
3. Likwidujesz szkodę z OC sprawcy (AC zwykle nie obejmuje takiego roszczenia, ale: warto przeczytać dokładnie ogólne warunki ubezpieczenia)

Jeśli nie wiesz jakiej kwoty zażądać - zleć wykonanie opinii w przedmiocie utraty wartości handlowej uprawnionemu rzeczoznawcy - najlepiej PZM. Koszty takiej opinii zwykle wynoszą około200-300 zł. Następnie zgłoś na piśmie żądanie wypłaty odszkodowania z tego tytułu ubezpieczycielowi. Jeśli nie masz ochoty inwestować w prywatną opinię - zgłoś po prostu żądanie wypłaty jakiejś rozsądnej kwoty po wcześniejszej analizie cen np. na allegro,gratka.

================================================== =====
Najważniejsze artykuły Ustawy o Działalności Ubezpieczeniowej oraz Kodeksu Cywilnego, stosowane w sprawach związanych z uzyskaniem należnego odszkodowania:
• Ustawa z dnia 8 lipa 2005r Dz.U.Nr 143 poz. 1204 - o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej oraz niektórych innych ustaw.
Ustawa wprowadziła istotną zmianę w postępowaniu likwidacyjnym szkód komunikacyjnych - OC.
W artykule 16 ust.1 zmieniono zapis:
"...zakład ubezpieczeń informuje o tym ubezpieczającego i ubezpieczonego oraz przeprowadza postępowanie dotyczące ustalenia stanu faktycznego zdarzenia, zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości odszkodowania, a także pisemnie lub droga elektroniczną informuje ubezpieczającego, ubezpieczonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia, jakie dokumenty są potrzebne do ustalenia odszkodowania"
na zapis:
"...zakład ubezpieczeń informuje o tym ubezpieczającego i ubezpieczonego [...] oraz podejmuje postępowanie dotyczące ustalenia stanu faktycznego zdarzenia, zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości świadczenia, a także informuje osobę występującą z roszczeniem pisemnie lub w inny sposób, na który osoba ta wyraziła zgodę, jakie dokumenty są potrzebne do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń lub wysokości świadczenia jeżeli jest to niezbędne do dalszego postępowania"

Co to oznacza?
po pierwsze:
Właściciel uszkodzonego pojazdu z ubezpieczenia OC (jeżeli posiada notatkę z Policji lub oświadczenie sprawcy szkody) nie jest obecnie zobowiązany i skazany wyłącznie na pracownika zakładu ubezpieczeń. Może sam powołać certyfikowanego niezależnego rzeczoznawcę samochodowego w celu oceny technicznej uszkodzonego jego samochodu oraz wykonania kosztorysu naprawy. Sporządzone dokumenty przez rzeczoznawcę przedstawić należy w firmie ubezpieczeniowej.
o po drugie:
Zakład ubezpieczeń należy tylko niezwłocznie zawiadomić o zajściu zdarzenia losowego objętego ochroną ubezpieczeniowa - a samo zawiadomienie może obecnie dokonać nawet inna osoba niż ubezpieczający lub ubezpieczony.
Wybrane artykuły Kodeksu Cywilnego:
• Art. 5
Nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony
(komentarz: każde działanie-postępowanie ubezpieczyciela, który np. zaniża odszkodowanie przez zastosowanie amortyzacji, bez określonych normami polskimi czy europejskimi zasad, jest pozbawione ochrony prawnej - jest bezprawne i podlega zaskarżeniu)
• Art. 6
Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu wywodzi skutki prawne
(komentarz: To poszkodowany musi udowodnić swoje roszczenia np. przy użyciu opinii rzeczoznawcy, własnej kalkulacji kosztów naprawy jaka jest rzeczywista wysokość należnego odszkodowania lub czy kwestionowane zdarzenie rzeczywiście miało miejsce)
• Art. 58
§2
Nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego
(komentarz: sprzeczne z zasadami współżycia społecznego jest np. odmawianie wglądu w akta szkody i sprawdzanie jak dłużnik- ubezpieczyciel wywiązuje się ze swoich obowiązków. Sprzeczne jest również żądanie ujawniania tajemnic handlowych- rachunków zakupowych części w przypadku ich odsprzedaży. Taka czynność nie rodzi skutków prawnych- nie można np. na podstawie odmowy ujawnienia za ile kupiliśmy pojazd odmówić nam wypłaty odszkodowania)
• Art. 118
Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat 10, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.
(komentarz: Praktyką stosowaną przez ubezpieczycieli jest zaznaczanie na swoich decyzjach 30 dniowego terminu na odwołanie. Przepis określa ten termin na 3 lata. Ubezpieczyciele liczą na zniechęcenie się poszkodowanego i jego niewiedzę w tym temacie)
• Art. 353
Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swojego uznania, byleby jego treść nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego,
(komentarz: np. umowa auto casco nie może zawierać zapisów, które w rażący sposób naruszają prawa poszkodowanych do otrzymania odszkodowania tj. wydłużają termin na "wyjaśnienie okoliczności", dają możliwość "biernego" wyczekiwania ubezpieczyciela na potwierdzenie okoliczności zdarzenia przez drugiego uczestnika itp. Zapisy takiej umowy, lub cała jej treść są nieważne jeżeli umowa ta jest nie zgodna z zasadami określonymi w kodeksie cywilnym)
• Art. 354
§1
Dłużnik powinien wykonywać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno- gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie określone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom,
(komentarz: normą społeczną jest uczciwość i rzetelność oraz stosowanie istniejących norm w tych norm rzeczoznawczych. Zaniżenie odszkodowania przez "amortyzacje", pomijanie uszkodzeń - nie wpisywanie ich pod pretekstem "niewiedzy" jest naruszeniem tego aktu prawnego),
§2
W taki sam sposób powinien współdziałać przy wykonywaniu zobowiązania wierzyciel,
(komentarz: poszkodowany zgłaszając swoje roszczenie winien zgodnie ze "zwyczajem" podać rzeczywiste okoliczności zdarzenia lub uszkodzenia pochodzące z tego zdarzenia)
• Art. 355
§1
Dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju (należyta staranność),
(komentarz: Opis i szacowanie uszkodzeń należy wykonać tak aby koszt i sposób naprawienia miał odbicie w realiach rynku napraw pojazdów. Chodzi tu również o stosowanie się do terminów określonych kc oraz postępowania w taki sposób by nie narażać wierzyciela na dalsze straty.)
• Art. 361
§1
Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła.
§2
W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści które mógłby osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono,
(komentarz: chodzi tu o sprawę naprawienia nie tylko przedmiotu utraconego - kradzież czy uszkodzonego - w kolizji ale inne koszty z takimi zdarzeniami związane np. utrata wartości rynkowej przy ewentualnej sprzedaży, wynajęcie samochodu zastępczego itp.)
• Art. 363
§1
Naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej....
(komentarz: To poszkodowany decyduje w jaki sposób ma zostać naprawiona szkoda na jego własności. Np. jakie części mają być użyte podczas naprawy( o ile wcześniej nie zgodził się w umowie auto- casco na inne rozwiązanie). Przywrócenie stanu poprzedniego to obowiązek pokrycia kosztów zamontowania lub wymiany elementów na takie, które wcześniej nigdy nie były uszkodzone skoro te uszkodzone w zdarzeniu również wcześniej nie były uszkodzone)
• Art. 365
§2
Wyboru (chodzi tu o świadczenie - dop.) dokonuje się przez złożenie oświadczenia drugiej stronie. Jeżeli uprawnionym do wyboru jest dłużnik, może on dokonać wyboru także przez spełnienie świadczenia.
§3
Jeżeli druga strona uprawniona do wyboru świadczenia wyboru tego nie dokona, druga strona może jej wyznaczyć w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu uprawnienie do dokonania wyboru przechodzi na stronę drugą,
(komentarz: można ubezpieczycielowi wyznaczyć termin np. wykonania oględzin pojazdu. Jeżeli on z tym zwleka lub powoduje, że pojazd który jest nam niezbędnie potrzebny np. do pracy stoi zbyt długo w oczekiwaniu na oględziny. Kodeks cywilny nie określa w tym przypadku konkretnie np. jak długo należy czekać na spełnienie świadczenia przez ubezpieczyciela)
• Art. 471
Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania....
(komentarz: np. ubezpieczyciel ponosi konsekwencje prawne i finansowe w przypadkach gdy: działający na jego zlecenie pracownik nie potrafi prawidłowo opisać uszkodzeń, odpowiednio ich zakwalifikować w sposób zgodny z obowiązującymi normami, lub przekracza terminy wypłaty kwoty bezspornej itp.)
• Art. 472
Jeżeli ze szczególnego przepisu ustawy albo z czynności prawnej nie wynika nic innego, dłużnik odpowiedzialny jest za niezachowanie należytej staranności.
• Art. 474
Dłużnik odpowiedzialny jest jak za własne działania lub zaniechania działania i zaniechania osób, z których pomocą zobowiązanie wykonywa, jak również osób którym wykonywanie zobowiązania powierza...
• Art. 476
Dłużnik dopuszcza się zwłoki gdy nie spełnia świadczenia w terminie a jeżeli termin nie jest oznaczony, gdy nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela...
(komentarz: prawo do dochodzenia odsetek za każde nieterminowe działanie ubezpieczyciela: nie wypłacenie w terminie 30 dni od zgłoszenia szkody kwoty bezspornej, nie wypłacenie odszkodowania w terminie 14 dni od złożenia rachunków itp.)
• Art. 477
§1
W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać niezależnie od zobowiązania, naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki...
• Art. 481
§1
Jeżeli dłużnik spóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia chociażby nie poniósł żadnej szkody...
• Art. 817
§1
Jeżeli nie umówiono się inaczej zakład ubezpieczeń obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie dni 30 licząc od daty zawiadomienia o wypadku.
§2
Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od wyjaśnienia tych okoliczności. Jednakże bezsporną część świadczenia zakład powinien spełnić w terminie przewidzianym w paragrafie poprzedzającym.
================================================== =====

3. Odszkodowania - ubezpieczenie Odpowiedzialności Cywilnej (OC)

Przy wypadkach komunikacyjnych prawie zawszę są osoby poszkodowane.Za uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia, za doznaną krzywdę należy się odszkodowanie. W tym przypadku ubezpieczalnie zaniżają odszkodowania, ale robią to w sposób drastyczny -zamiast 20.000 wypłacają około 5.000tyś. , zamiast 100.000 wypłacają około 15.000. Każdy pojazd, który ma OC jest ubezpieczony na 1,500.000 euro, dlatego odszkodowania z tytułu OC sprawcy są tak wysokie. Jest jedna podstawowa zasada, należy iść do lekarza i opowiedzieć mu o wszystkich cierpieniach fizycznych i psychicznych (wszystkie bóle, dyskomforty, skurcze, problemy z zasypianiem,strach przed jazdą autem). Przy szkodach rzeczowych można samemu wywalczyć odszkodowanie, niestety przy szkodach osobistych to już jest wielkie wyzwanie, dlatego sprawa powinna przejść przez kancelarie, wówczas mamy pewność,że otrzymamy należną wysokość roszczenia.

Ubezpieczenie OC komunikacyjne- to ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu za szkody wyrządzone ruchem tego pojazdu.

Ubezpieczeniem tym objęci są wszyscy, którzy posiadają pojazd mechaniczny, czyli samochód osobowy, ciężarowy, motorower, ciągnik rolniczy lub inny pojazd podlegający rejestracji. Dla objętego tym obowiązkiem najważniejsze jest, iż ubezpieczenie to chroni go przed skutkami materialnymi spowodowanych przez siebie wypadków. Dlatego też każdy kto w wyniku wypadku został poszkodowany, może żądać odszkodowania z ubezpieczenia OC.

Nazwa tego ubezpieczenia wskazuje, ze posiadacz jest nim chroniony wtedy, gdy porusza się po drogach. Jednakże w ubezpieczeniu OC przez ruch pojazdu rozumie się także:
• wsiadanie i wysiadanie,
• załadunek i wyładunek,
• krótkotrwały postój na trasie,
• garażowanie.
Tak więc nie tylko same poruszanie się pojazdu objęte jest ochroną. Również i w innych sytuacjach pojazd może stwarzać zagrożenie. Ze względu na tak szerokie działanie ubezpieczenia OC i fakt, że pełni ono funkcję ochronną w stosunku do wszystkich uczestników ruchu drogowego, ustawodawca nadał mu charakter obowiązkowy.

Odszkodowania - szkody osobowe
W związku ze szkodami na osobie wyróżnia się sytuacje:
• gdy w następstwie wypadku poszkodowany doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia;
• gdy w następstwie wypadku poszkodowany zmarł.

Rodzaje świadczeń, należnych z tytułu szkód osobowych:
• Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę z tytułu uszkodzenia ciała
• Jednorazowe odszkodowanie
• Renta z tytułu zwiększonych potrzeb
• Renta z tytułu utraconego dochodu
• Renta odszkodowawcza dla członków rodziny

Zadośćuczynienie
Jest to bardzo specyficzny rodzaj odszkodowania o charakterze całościowym, którego zadaniem jest złagodzenie poczucia krzywdy i cierpień fizycznych, będących następstwem wypadku. Zasadnicza różnica pomiędzy odszkodowaniem a zadośćuczynieniem polega na tym, iż odszkodowanie ma za zadanie naprawienie szkód wymiernych i materialnych a zadośćuczynienie szkód niewymiernych. Szkoda niematerialna w przypadku uszkodzenia ciała jest to po prostu ból, cierpienie, fakt, że ktoś przebywał przez 6 tygodni w gipsie, albo ma amputowaną rękę, jest niepełnosprawny fizycznie i to odbija się na jego psychice. O zadośćuczynienie może wystąpić każdy, kto w następstwie jakiegokolwiek wypadku właśnie dozna krzywdy moralnej i cierpień fizycznych i psychicznych. Roszczenie tego typu znajduje szerokie uzasadnienie w przepisie art. 445 §1 k.c. w związku z art. 444 k.c. odszkodowanie w formie zadośćuczynienia realizowane jest przez wypłatę kwoty pieniężnej. Proces określania kwoty zadośćuczynienia nie może być oparty na sztywnych schematach. Musi uwzględniać przesłanki indywidualne, a nawet subiektywne bezpośrednio związane z osobą konkretnego poszkodowanego. Dlatego ocena całościowa doznanych krzywd musi opierać się na uwzględnieniu przeróżnych czynników. Do nich należy określenie trwałego uszczerbku na zdrowiu, okresu leczenia, indywidualnego natężenia cierpień związanych z przebiegiem leczenia, okresu rehabilitacji. Nie pomijane są również takie czynniki, jak wiek, płeć poszkodowanego, zadów, możliwości realizacji zawodowej po wypadku oraz sytuacja bytowa poszkodowanego. Zadośćuczynienie ze względu na funkcję kompensacyjną ma być odczuwalną wartością, tzn. że jeżeli ktoś otrzyma zadośćuczynienie musi być przekonany, ze jego krzywda została zrekompensowana. Zadośćuczynienie jest świadczeniem wypłacanym poszkodowanemu przez sprawce szkody bądź ubezpieczalni tylko za życia, bo w przypadku śmierci poszkodowanego nie ma mowy o zadośćuczynieniu.

Jednorazowe odszkodowanie
W przepisie art. 444 §1 k.c. ustalono, że poszkodowany ma prawo żądać pokrycia kosztów leczenia. To najbardziej podstawowy rodzaj świadczenia, występuje praktycznie u każdego, kto dozna obrażeń ciała. Do zakresu pojęciowego "koszty leczenia" zaliczamy:
koszty zakupów leków
koszty związane z dodatkowym odżywianiem w okresie leczenia i rehabilitacji
koszty pobytu w szpitalu i zabiegów rehabilitacyjnych
koszty konsultacji u wybitnych specjalistów
koszty środków opatrunkowych i przyrządów rehabilitacyjnych
koszty związane z dodatkową opieką podczas leczenia
koszty poniesione na zakup sprzętu ortopedycznego i protez
koszty związane z przejazdami osób bliskich w celu odwiedzin w szpitalu
koszty przygotowania do wykonywania innego zawodu.

Przy kosztach leczenia bardzo ważne jest to, że poszkodowany ma prawo zażądać ich pokrycia z góry. Oznacza to, że ten kto ulegnie wypadkowi i ma świadomość tego, że przy leczeniu doznanych obrażeń nie obejdzie się bez dodatkowych kosztów, może zwrócić się do sprawcy szkody o wyłożenie potrzebnej kwoty z góry. Wystarczy tylko, że uprawdopodobni wystąpienie tych kosztów, poprzez przedłożenie rachunków czy zaświadczeń.

Renta z tytułu zwiększonych potrzeb
Jej umocowanie prawne znajduje się w przepisie art. 444 §2 k.c., stanowiącym, iż poszkodowany, u którego nastąpiło w wyniku wypadku zwiększenie potrzeb, może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. W tym zakresie mieszczą się więc wszystkie działania zmierzające do poprawy lub zachowania stanu zdrowia, takie jak: zabiegi rehabilitacyjne, przyjmowanie niezbędnych leków, stała odnawialność sprzętu ortopedycznego itp. Renty na zwiększone potrzeby może także domagać się poszkodowany, który w następstwie wypadku wymaga opieki. Tak określone potrzeby mogą występować np. przez krótki czas, bezpośrednio po wypadku. Podstawą do przyznania renty jest opinia lekarska, opisująca stan zdrowia poszkodowanego i jednocześnie ustalająca zakres przedmiotowy potrzeb. Opinia musi być szczegółowa i możliwie precyzyjna. Opinia powinna również zawierać określenie ewentualnych nieodwracalności następstw powypadkowych, powodujących wystąpienie zwiększonych potrzeb. W praktyce przyjęte jest, iż renta wypłacana jest co miesiąc. Miesięczna kwota renty musi pokrywać w pełni zwiększone potrzeby, jakie występują u poszkodowanego w ciągu miesiąca. Osoba poszkodowana dochodzi renty od osoby obciążonej obowiązkiem odszkodowawczym. Jest to sprawca, który zgodnie z przepisem art. 415 k.c., ponosi odpowiedzialność cywilną. Jeśli jednak sprawca posiadał umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, która obejmuje zdarzenie powodujące szkodę, poszkodowany może dochodzić roszczeń bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Renta z tytułu utraconego dochodu.
Prawo cywilne w art. 361 §1 i 2 k.c. ustala zasadę pełnego odszkodowania. Sprawca szkody odpowiada za wszystkie jej normalne następstwa i w tych ramach zobowiązany jest do pokrycia poniesionych strat i utraconych korzyści. Przez utracone korzyści trzeba rozumieć te wszystkie korzyści, jakie otrzymałby lub osiągnąłby poszkodowany, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Do kategorii utraconych korzyści zaliczamy przede wszystkim utracone dochody. Z roszczeniem o pokrycie utraconych dochodów mogą wystąpić poszkodowani, którzy w następstwie wypadku doznali obrażeń ciała lub rozstroju zdrowia uniemożliwiającego lub ograniczającego wykonywanie pracy zarobkowej. Powyższy rodzaj renty określany jest mianem renty wyrównawczej lub uzupełniającej, a jej zadaniem jest pokrycie strat w dochodzie, jakie ponosi poszkodowany po wypadku. Aby roszczenie o rentę było zasadne musza zostać spełnione dwie przesłanki. Po pierwsze musi zostać stwierdzone, że poszkodowany całkowicie lub częściowo utracił zdolność do pracy zarobkowej, po drugie utrata musi generować po jego stronie zmniejszenie dochodów. Sprawca szkody będzie świadczył rentę tylko do tej części utraconego dochodu, jaka jest następstwem obrażeń powypadkowych. Pozostałą część strat będzie pokrywał sam poszkodowany, który albo podejmie pracę, albo musi liczyć się ze zmniejszeniem dochodów. Przy stwierdzeniu całkowitej niezdolności do pracy zawodowej sprawcę szkody obciąża obowiązek płacenia renty do pełnej wysokości dochodu, jaki mógłby osiągnąć poszkodowany. Jeśli utrata zdolności do pracy ma charakter czasowy to sprawca wypłaca rentę tylko przez czas stwierdzonej niezdolności. Jeśli natomiast stwierdzona jest trwała niezdolność do pracy poszkodowanego, sprawca musi liczyć się z obowiązkiem wypłacenia renty dożywotnio, tj. tak długo jak będzie żył poszkodowany. Przy ustalaniu wysokości renty stosuje się generalną zasadę porównania dochodu sprzed wypadku z dochodem po wypadku. Ustala się zatem, jaki dochód poszkodowany uzyskiwałby, gdyby nie wypadek. Przy ustalaniu wysokości renty z tytułu utraconego dochodu trzeba pamiętać o tym, że ma ono wyrównać poniesioną stratę i nie może w żadnym przypadku stanowić źródła nieuzasadnionego zwiększania dochodu osobistego.

Renta odszkodowawcza dla członków rodziny
Przepisy kodeksu cywilnego przewidują możliwość otrzymania renty o charakterze odszkodowawczym przez inną osobę niż poszkodowany. Jeśli w następstwie wypadku rodzącego odpowiedzialność cywilną wystąpi skutek w postaci śmierci osoby poszkodowanej pewne roszczenia przechodzą na członków jego rodziny. Roszczenie o rentę odszkodowawczą zgodnie z przepisem art. 446 §2 k.c. przysługuje tym, względem których ciążył na zmarłym obowiązek alimentacyjny. Powołany przepis wiąże obowiązek płatności renty z obowiązkiem alimentacyjnym. Prawo do renty obligatoryjnie przysługuje dzieciom zmarłego, małżonkowi i krewnym w linii prostej. Uprawnienie fakultatywne przysługuje dalszym krewnym i innym osobom, względem których na zmarłym ciążył ustawowy obowiązek alimentacyjny. Renta odszkodowawcza należy się w każdym przypadku dzieciom zmarłego niesamodzielnym materialnie ale również i małżonkowi który nie pracował bądź pracował zawodowo, a zachodzi duża dysproporcja między zarobkami i śmierć współmałżonka spowodowała obniżenie poziomu życia. Uprawnienia z tytułu renty odszkodowawczej przysługują także rodzicom zmarłego. Renta odszkodowawcza należy się także dzieciom, którym zamarła matka nie pracowała zawodowo, ale partycypowała w utrzymaniu gospodarstwa domowego poprzez wkład pracy własnej, który w dużej mierz był skierowany na wychowanie dzieci. Okres płatności renty uzależniony jest od tego, jak długotrwały obowiązek alimentacyjny ciążył na zmarłym poszkodowanym. Dzieciom renta przysługuje do czasu usamodzielnienia się, z tym że jako granicę końcową przyjmuje się z reguły 24 rok życia, tj. wiek, w którym każda osoba, bez względu na okoliczności powinna chociażby w części być zdolna utrzymać się sama. Wysokość renty zróżnicowana jest w zależności od faktu, komu ta renta ma być przyznana i jaka jest sytuacja materialna, uzasadniająca roszczenie.